کیفیت زندگی شهری در ایران (۱۳۸۵-۱۳۶۵)

Authors

اسماعیل علی اکبری

e. ali akbari مهدی امینی

m. amini

abstract

طرح مساله: رشد شهر و شهرنشینی بارزترین ویژگی تحولات اجتماعی ـ اقتصادی در دوره اخیر است. شهرنشینی در این دوره با چنان سرعتی افزایش یافته که بسیاری از فرصت ها را برای ارتقا کیفیت زندگی به شدت محدود کرده است. لذا همزمان با شهری شدن جامعه ایران، تحلیل پیامدهای آن، از جمله ارزیابی کیفیت زندگی شهری، یکی از مهم ترین ضرورت های مطالعات شهری کشور است. در این مقاله تغییرات کیفیت زندگی شهری طی دوره 1365 تا 1385 ارزیابی می شود.   روش: تغییرات کیفیت زندگی شهری طی دو دهه 1365 تا 1385 بر مبنای شاخص های عینی، نخست در قالب روندها توصیف و تبیین و سپس در مقایسه با تحولات شهرنشینی تحلیل شده است. برای این منظور تغییرات سهم و سرانه یا ضریب برخورداری جامعه شهری از شاخص های شش گانه مسکن، بهداشت، آموزش، ارتباطات، انرژی و گردشگری ارزیابی شده است. اطلاعات پایه ای عموماً با روش کتابخانه ای از منابع آماری تهیه شده و در مواردی نیز با مراجعه حضوری به سازمان های ذی ربط تکمیل شده است.   یافته ها: ضریب برخورداری جامعه شهری در بسیاری از شاخص های مسکن، آموزش،گردشگری و برخی شاخص های بهداشت و سلامت طی دهه 1365 تا 1385 کاهش یافته است. شاخص های بهداشت و سلامت (به استثنای سرانه تخت های بیمارستانی) در مجموع ثابت باقی مانده ولی سرانه برخورداری شاخص های ارتباطات و انرژی افزایش یافته است.   نتایج: کیفیت زندگی شهری در ایران به شدت از شهری شدن جامعه متاثر است. شهرنشینی کمّی سهم و سرانه بسیاری از شاخص های کیفیت زندگی شهری را پایین آورده، تغییرات مثبت آن را کنترل کرده و از این طریق بر جنبه های اجتماعی شهرنشینی تاثیرات جدی گذاشته است. در چنین شرایطی، مطالعات ارزیابی کیفیت زندگی شهری بایستی به عنوان یک ضرورت در کنار مطالعات کمّی و کالبدی شهرها، در برنامه های توسعه شهری در سطوح ملی و محلی مورد توجه قرار گیرد. ظرفیت و سرعت شهرنشینی در ایران باید همواره با بررسی اثرات آن بر کیفیت زندگی شهری ارزیابی شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تحولات کیفیت زندگی در ایران (۱۳۶۵ تا ۱۳۸۵)

ایران در بیست سال اخیر‏، از نظر کیفیت زندگی در دنیا، در سطح متوسط رو به پایین قرار داشته است. ایران از حیث شاخص‏های آموزشی و برخی شاخص‏های مربوط به بهداشت و توسعه جنسیتی، تحولات مثبت و گاهی به مراتب بهتر از کشورهای همسایه را تجربه کرده است‏. با وجود بهبود در شاخص‏های درآمدی و فقر‏، ایران نسبت به کشورهای همسایه وضعیت قانع‏کننده‏ای نداشته است‏. در زمینه شاخص‏های درآمدی و اشتغال‏، آمارها چندان رضا...

full text

کیفیت زندگی شهری در ایران (1385-1365)

    طرح مساله: رشد شهر و شهرنشینی بارزترین ویژگی تحولات اجتماعی ـ اقتصادی در دوره اخیر است. شهرنشینی در این دوره با چنان سرعتی افزایش یافته که بسیاری از فرصت‌ها را برای ارتقا کیفیت زندگی به شدت محدود کرده است. لذا همزمان با شهری شدن جامعه ایران، تحلیل پیامدهای آن، از جمله ارزیابی کیفیت زندگی شهری، یکی از مهم‌ترین ضرورت‌های مطالعات شهری کشور است. در این مقاله تغییرات کیفیت زندگی شهری طی دوره 136...

full text

کیفیت زندگی شهری در ایران (1385-1365)

    طرح مساله: رشد شهر و شهرنشینی بارزترین ویژگی تحولات اجتماعی ـ اقتصادی در دوره اخیر است. شهرنشینی در این دوره با چنان سرعتی افزایش یافته که بسیاری از فرصت‌ها را برای ارتقا کیفیت زندگی به شدت محدود کرده است. لذا همزمان با شهری شدن جامعه ایران، تحلیل پیامدهای آن، از جمله ارزیابی کیفیت زندگی شهری، یکی از مهم‌ترین ضرورت‌های مطالعات شهری کشور است. در این مقاله تغییرات کیفیت زندگی شهری طی دوره 136...

full text

مطالعه تطبیقی کیفیت زندگی شهری در ایران

در دهه های اخیر به دلیلرشد شتابانشهرنشینی وافزایشنقاطشهریدرسطحدنیا، مفهومکیفیتزندگیشهریبهطورگستردهایوارد مباحثبرنامهریزی ومطالعات شهریشدهاست.       هدف این پژوهش، مطالعه تطبیقی کیفیت زندگی در شهرهای کشور و روش تحقیق، توصیفی و شیوه نگارش، توصیفی و تحلیلی و برای سنجش درجه کیفیت زندگی در شهرها از تکنیک ترکیبی توسعه انسانی استفاده شده است. در این تکنیک 36 شاخص به کار می رود که در سه دسته شاخص های ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
رفاه اجتماعی

جلد ۱۰، شماره ۳۶، صفحات ۱۲۱-۱۴۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023